Prof.Dr. Mert Kazandı, 'Acrylamid' konusundaki ilk küresel uyarının 2002 yılı Nisan ayında İsviçreli bilim adamlarınca yapıldığını ifade ederek şöyle konuştu: "İsviçreli araştırmacıların kızartılmış ve fırında pişirilmiş gıdalarda, özellikle patates cipsi ve kızarmış parmak patateslerde 'Acrylamid' bulunduğu açıklamalarının ilgi çekmesi, önce kuşkuyla karşılandı. Daha sonra çeşitli ülkelerden bilim adamları benzer sonuçları ortaya koydu. Yüksek düzeyde 'Acrylamide'nin sıçanlarda kansere sebep olduğu saptandı. FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu) patates ve patates püresindeki Acrylamid konsantrasyonunu azaltmak için plan açıkladı."
Dünyada son birkaç yılda 'Acrylamid' ile ilgili sağlık yönetiminin önemli konu olduğunu belirten Kazandı, sözlerini şöyle sürdürdü; "Alman ve ABD'li bilim adamları gebe kadınlar ve süt veren annelerde, kansere sebep olabilen bir kimyasal madde olan 'Acrylamide' içeren gıdaların kısıtlanması ya da kesilmesini önerdi. Günümüzde 'Acrylamid' oranı yüksek yiyecekler; ısıtılmış gıdalar, patates cipsleri, yüksek ısılarda kızartılmış patates ve filtre kahve
sayılabilir."
TÜRK İNSANI BİLMİYOR
Prof.Dr. Kazandı, Türk insanının yeterli bilgiye sahip olmadığına dikkat çekerek şunları söyledi: "Fetus (anne karnındaki bebek) ve yeni doğanlar, gebe kadınlarla, süt veren annelerin bu konuda uyarılması gerekiyor." Acrylamidin suda yüksek oranda çözündüğünü, fetus ve bebeklerin vücudundaki sıvı miktarının yetişkinlere oranla daha fazla olması yüzünden daha yüksek riske sahip olduğunu belirten Prof.Dr. Kazandı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Fetus ve yeni doğanlarda kan beyin bariyeri erişkinlere oranla daha az gelişmiştir. Bu yüzden geçiş kolay olur, olumsuz etkiler. Sakat doğumlara yol açabilir."
GEBELER PATATES YEMESİN
Prof.Dr. Mert Kazandı, 'Acrylamidin' 140 derecede oluşmaya başladığını, 180 derecede ise kanserojen etkiye sahip olduğunun kanıtlandığını vurgularken, gebe ve süt veren annelerin hangi koşullarda pişirildiğini bilmedikleri patates cipsi, parmak patates yememesini istedi.
Gebelerin Acrylamide tüketiminin günde 20 mikrogramdan fazla olmaması gerektiğini belirten Kazandı, sözlerine şöyle devam etti: "Bu da 10 gram patates cipsine denk geliyor. Acrylamide nörotoksik bir madde. Bebeklerin zihinsel (motor-mental) gelişiminde zararlı etkilere yol açabilir, yine insanda kansere sebep olabileceğine inanılıyor. Yapılan hayvan deneylerinde acrylamidin kanserojen olduğuna ait yeterli delil var. Ancak, insan üzerinde çalışılamıyor. Gebe kadınların vücudundaki ve süt veren annelerin sütlerindeki acrylamidini ölçmek için kütle spektrometresi kullanılıyor. Genel görüş gebelerdeki bu maddenin yüzde 10-50'sinin kan yoluyla plasentadan fetusa geçtiği. Testler sütte 1 litrede 18.8 mikrogram Acrylamide olduğunu ve yeni doğan bebeğin günde ortalama yarım litre süt içmesi ile yaklaşık 10 mikrogram acrylamide tükettiğini gösteriyor. Kızartılmadan pişirilen ya da kaynatılarak yenen patates, gebe ya da süt veren anneler tarafından sağlıklı. 140 derece ve altında kızartılmış patates çok az miktarda acrylamide içerir ve besin olarak güvenli kabul edilebilir. Sadece yüksek sıcaklıklarda kızartılan patates veya patates cipslerinin aşırı tüketimi konusunda dikkatli olunmalıdır. Bu kapsamda fast food gıda tüketimine dikkat edilmelidir. Eğer gebeler aş erer ya da lohusaların canı kızarmış patates isterse, evlerinde düşük sıcaklıkta kızartıp yiyebilirler."
İzmir Haberleri
İzmir Haberleri