Hediyelik grubundaki tüketimin üçte biri sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da gerçekleşiyor. Çünkü bu bölgelerimizde geniş aile yapıları var ve geleneksel bağlar hâla kuvvetli. Bayramlarda karşılıklı ziyaretler gerçekleşiyor ve hediyeler takdim ediliyor. Hediyeler doğal olarak şekerleme oluyor. Batı illerinde tercih çikolata olurken doğuya doğru talep şekere dönüyor. Bunun birinci nedeni elbette fiyatlar, çünkü çikolata daha pahalı. Şekerin kilo fiyatı çikolataya göre daha uygun olduğu için talep görüyor. Diğer bir neden kültür. Şekerlemenin ülkemizdeki tarihi çikolataya göre daha eski. Hatta şeker türkülerimize dahi girmiş durumda.”
ŞEKERLEMEDE BAYRAM BEREKETİ
Bayramda hediyelik şekerleme sektörünün büyüklüğünün 500 milyon TL’ye yaklaştığına dikkat çeken Kadiroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çikolata ve şekerleme sektörünün bayram dönemindeki tonaj büyüklüğü 40-45 bin ton seviyelerinde. Buna göre sektör bir yıldaki ciro-hacim büyüklüğünü bir ayda, Ramazan’da gerçekleştiriyor. Dolayısıyla Ramazan sadece manevi olarak değil, bereketiyle maddi-ekonomik açıdan da 11 ayın sultanıdır.” Bayramın yaz aylarına denk gelmesinin şeker satışlarının artmasına vesile olduğunu söyleyen Kadiroğlu, “Bayramların yaza gelmesi şeker lehine katkı sağladı. Sıcak havalarda formu bozmadan çikolatayı sevk ve idare zorlaşıyor. Bu yüzden şeker tercih ediliyor” diye konuştu.
"LOKUM YENİDEN ATAĞA GEÇTİ"
Türk halkının bayramlardaki hediyelik şekerleme ürünlerine de değinen Kadiroğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Açıkçası çikolata ülkemizde henüz üretilmiyorken lokum vardı. Özellikle 1950’lerden sonra çikolatanın Türkiye’de üretim kapasitesinin artışına paralel olarak lokumda oransal bir gerileme olmuştu. Çikolatanın payı hediyelikte yüzde 65’e kadar çıktı. Ancak, son yıllarda lokumda yapılan inovasyonlar bu kategoriyi tekrar hareketlendirdi. Yenilikçi lokumlar sadece Türkiye’de değil, dünyada da tercih edilmeye başladı. Dolayısıyla kategorilerde denge yeniden oluşuyor. Önümüzdeki yıllarda durum daha da netleşecektir.”
"ŞEKERLEMENİN LOKOMOTİFİ ORTA DİREK"
Bayramların şekerleme sektörü için en önemli dönem olduğunu ifade eden Kadiroğlu, şunları söyledi: “Sektör her yıl genel ekonominin de üzerinde büyüyor. Bunda ihracattaki dinamizmin de etkisi var. Türkiye’de yaşanan bayramlarda ziyaretler ve gelenekler zayıfladıkça doğal olarak hediyeleşme kültürü olumsuz etkileniyor. Yaza denk gelen bayramlar nedeniyle farklı bölge, gelir ve yaş gruplarında farklı tercihler ortaya çıkıyor. Orta gelire sahip orta yaş grubunda memleket ve aile bağları belirleyici oluyor. Orta direk diye de tanımlanan bu kesim bayramı memleket ziyareti olarak değerlendiriyor. Giderken hediyesini de götürüyor. Hediyelik tüketiminin üçte birinin Anadolu’da olması bunu doğruluyor. Özellikle yeni nesil yaz bayramını bir tatil fırsatı olarak görebiliyor. Tatile giden de bayram ziyareti ve hediyeleşme gibi gelenekleri gerçekleştiremiyor. Toplu bayramlaşmaların yerini bireysel yaşam şekilleri alıyor. Bu bayramda bunu daha net görebileceğiz.”
MERDİVEN ALTI ÜRETİM
Merdiven altı üretimin, vatandaşların bilinçlenmesiyle neredeyse sonlandığına dikkati çeken Hidayet Kadiroğlu, şunları söyledi: “Merdiven altı üretime yönelik sektör ve ilgili kamu kurumları yıllardır büyük mücadele verdi. Ancak buradaki asıl belirleyici olan tüketici bilinci. Gelir seviyesi yükseldikçe ve tüketici bilinci arttıkça merdiven altı üretimine alan daraldı. Perakende sektörünün modern kanallar şeklinde daha organize hale gelmesi de merdiven altı üretimi sınırladı. Markalı ürünlere talep her geçen gün artıyor.”
"DAMAKLARIN TADI CARİ AÇIĞIN İLACI"
Hidayet Kadiroğlu, damakların tadı şekerleme sektörünün yüzde 80’e yakın yerli girdi oranıyla cari açığın da ilacı olduğunu vurguladı. Yıl sonu ihracat hedeflerinin 3 milyar dolar olduğu bilgisini veren Kadiroğlu, şöyle konuştu: “İlk 6 ayı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15 büyümeyle kapatan sektörün yıl sonu ihracat hedefi 3 milyar dolar. Ar-Ge ve inovasyona yaptığı yatırımla Türkiye ekonomisi yıllık büyümesini 3’e katlayan sektör, dünyada takip ve taklit edilen konumuna yükseldi.
Türkiye ihraç ürünleri kg/dolar değeri 1,5 dolar düzeyinde iken şekerleme sektörünün kg/dolar değeri 3 dolar seviyelerine, yani Türkiye genelinin iki katına çıkmış durumda. Yüzde 80’e yakın yerli girdi ham madde ile üretim yapan sektör, aynı zamanda cari açığın ilacı. Ürettiği katma değer ile Türkiye’nin önde gelen sektörlerinden olan şekerleme, son dönemlerde başlıca ihracat pazarlarındaki karışıklıklara rağmen pazar çeşitlendirme metoduyla ivme kaybetmeden yoluna devam ediyor. Bu anlamda özellikle Güney Amerika, Uzak Doğu ve Afrika başlıca odaklandığımız bölgeler.”
Türkiye ihraç ürünleri kg/dolar değeri 1,5 dolar düzeyinde iken şekerleme sektörünün kg/dolar değeri 3 dolar seviyelerine, yani Türkiye genelinin iki katına çıkmış durumda. Yüzde 80’e yakın yerli girdi ham madde ile üretim yapan sektör, aynı zamanda cari açığın ilacı. Ürettiği katma değer ile Türkiye’nin önde gelen sektörlerinden olan şekerleme, son dönemlerde başlıca ihracat pazarlarındaki karışıklıklara rağmen pazar çeşitlendirme metoduyla ivme kaybetmeden yoluna devam ediyor. Bu anlamda özellikle Güney Amerika, Uzak Doğu ve Afrika başlıca odaklandığımız bölgeler.”