Türkiye de ilk defa görme engelliler için tişört ve bornoz üretildi

Denizli Tekstil ve Hazır Giyimciler Derneği (DETGİS) Başkanı İsa Dal, görme engelliler için kokulu bornoz ve kabartmalı tişört üretti. İngiltere'de yaşayan Türk ressam arkadaşı Türel Süt'ün görme engelliler için yaptığı kabartmalı, kokulu ve
sesli resimlerden etkilenen İsa Dal, bunu kıyafetler üzerinde yapmak için AR-GE çalışması başlattı. Evteks Firması sahibi olan İsa Dal, tekstil mühendisi Senem Pak ile birlikte başlattığı AR-GE çalışmaları neticesinde bir ilke imza attı. Ressam arkadaşının fikrini tekstil ürünlerine de yansıtmak için kolları sıvayan Dal, görme engellilerin ne renk tişört ve bornoz giydiğini anlaması için ilginç bir çalışmaya imza attı. Görme engelliler için üretilen bornozların içinde bulunan meyve kapsülleri, üretim
sırasında bornozların içine atılıyor. Bornozdan çıkan koku, o bornozun hangi renk olduğunu gösterirken, üzerinde görme engellilerin kullandığı Braille alfabesinin bulunduğu tişörtler de, o tişörtün rengini ortaya çıkarıyor. Yapılan ilk çalışmalarda başarıya ulaşılırken, sarı renk için limon kokusu, portakal renk için portakal kokusu, pembe için çilek kokusu, yeşil için elma kokusu ve beyaz için vanilya kokusu üretiminden sonuç alındı.
DETGİS Başkanı İsa Dal, görme engellilerin renkleri dokunarak nasıl hissedebileceklerini sağlamak için çalışma başlattıklarını ve yaptıkları AR-GE çalışmalarında başarıya ulaştıklarını belirterek şöyle konuştu: "Tekstil teknolojileri üzerinde yaptığımız çalışmalar sonunda bunu bornoz ve tişört üzerinde uyguladık. Çilek kokusunu, çilek renginde bir tişört veya bornoza uygulayarak, görme engellilerin dokunduğu zaman bunun hangi renk olduğunu anlayabileceği bir çalışma yaptık. Örneğin limon rengindeki bornoza dokunulduğunda, bornoz limon kokusu salgılıyor. Bu, kapsül teknolojilisi ile yapılan bir üretim. Görme engelli, dokunduğu zaman hangi renk bornoz giydiğini anlıyor."
Görme engellilere yönelik tişört çalışmasının da başarıya ulaştığını belirten İsa Dal, sözlerini şöyle sürdürdü: "Sadece koku değil, işin biraz da görselliğini ön plana çıkarmak ve modern bir görüntü sağlamak amacıyla, görme engellilerin kullandığı Braille alfabesini ürünler üzerinde uyguladık. Tişörtlerin renkleri, İngilizce olarak Braille alfabesi ile yazdık. Kırmızı renkte olan bir tişört, dokunduğu zaman çilek rengi, vişne rengi kokusu alınıyor, üzerindeki alfabeye dokunulduğu zaman hangi renk olduğu anlaşılıyor. Dokunarak ve koklayarak görme engellinin bir rengi algılamasını sağlıyoruz"