Okul sütü programıyla ilgili uygulamaları gözden geçirmek üzere oluşturulan Ortak Bilim Kurulu dün Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nda toplandı. Toplantıda alınan kararlar bugün Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından açıklandı.
Söz konusu uygulamanın ilk günlerinde çeşitli nedenlerle rahatsızlanan bazı öğrencilerin sağlık kuruluşlarına başvurduğu belirtilen açıklamada, sağlık ve gıda güvenilirliği yönünden programı ve gelişmeleri değerlendirmek, bir rapor hazırlamak ve kamuoyuyla paylaşmaküzere Sağlık ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca uzmanların yer aldığı iki ayrı kurul oluşturulduğu bildirildi.
Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan kurulun Prof. Dr. Ufuk Beyazova (Gazi Ü. Sosyal Pediatri Bilim Dalı), Prof. Dr. Selda Bülbül (Kırıkkale Ü. Pediatri, Çocuk Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı), Prof. Dr. Levent Akın (Hacettepe Ü. Halk Sağlığı Anabilim Dalı), Prof. Dr. Ahmet Nesimi Kişioğlu (Süleyman Demirel Ü. Halk Sağlığı Anabilim Dalı), Doç. Dr. Selim Gökçe (Dr. Sami Ulus ÇocukHastanesi Pediatrik Gastroenteroloji Bölümü), Doç. Dr. Hasan Tezer'den (Gazi Ü. Pediatrik Enfeksiyon Bilim Dalı), Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından oluşturulan kurulun ise Prof. Dr. Atila Yetişemiyen (Ankara Ü. Ziraat Fakültesi, Süt Teknolojisi Bölümü), Prof. Dr. Özer Kınık (Ege Ü. Ziraat Fakültesi, Süt Teknolojisi Bölümü), Prof. Dr. H. Tanju Besler (Hacettepe Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü), Doç. Dr. Ali Topcu'dan (Hacettepe Ü. Mühendislik Fakültesi, GıdaMühendisliği Bölümü) teşekkül ettiği bildirildi.
Açıklamada her iki bilim kurulunun müşterek çalışmasıyla aşağıdaki sonuca varıldığı bildirildi:
"Süt, bileşiminde yer alan yüksek kalitede protein, yağ, laktoz, kalsiyum, fosfor, riboflavin gibi bileşenler ile üstün besleyici değere sahiptir. Sütün bileşimine bakıldığında çeşitli yaş grupları için temel besin ögelerini içerdiği görülmektedir. Her gün çocukların iki su bardağı süt veya eşdeğer süt ürünü tüketmeleri bilim çevrelerince tavsiye edilmektedir. Türkiye'de kişi başına yıllık süt tüketimi yaklaşık 25 litre iken bu miktar diğer gelişmiş ülkelerde 80-100 litre arasındadır. Sağlık Bakanlığıtarafından yapılan 'Türkiye'de Okul Çağı Çocuklarında Büyümenin İzlenmesi Projesi' araştırma verilerine göre; 6-10 yaş grubunda süt içmediklerini ifade edenlerin oranı yüzde 11 olarak bulunmuştur.
Çocukların ancak yüzde 30'u ise düzenli olarak süt içtiklerini ifade etmişlerdir. Gelişme çağındaki çocuk ve ergenlerin süt ihtiyaçlarının karşılanması dünyada birçok ülkede okul sütü uygulamaları ile sağlanmaktadır. Ülkemizde de okul sütü uygulamaları okul çağı çocuklarının büyüme ve gelişmelerine önemli katkıda bulunacaktır.
Program kapsamında anasınıfı ve 1-5. sınıfa devam eden çocuklara UHT teknolojisiyle hazırlanmış tam yağlı süt dağıtılmasına başlanmıştır. UHT süt; çiğ sütün en az 135 derecede 1 saniye süre veya en uygun zaman-sıcaklık kombinasyonunda yüksek sıcaklıkta kısa süre tutulması ve aseptik koşullarda ambalajlanması ile oda sıcaklığında depolandığında bile bozulmaya neden olabilecek tüm mikroorganizmaları ve sporlarını yok eden bir ısıl işlem ile elde edilen, raf ömrü uzun (3-4 ay) olan süttür. UHTteknolojisinde, yüksek kalitede çiğ süt kullanılması zorunludur. Peyniraltı suyu veya peyniraltı suyu tozu, sütün ısıl işleme olan dayanıklılığını azalttığından kesinlikle kullanılmamaktadır.
Bu program apsamında ihale şartnamesi gereği de yurt içinde üretilmiş çiğ süt kullanımı zorunlu olduğundan sütlerin üretiminde süttozu kullanılmasına izin verilmemektedir. Programın başlamasını takiben sağlık kuruluşlarına değişik şikayetlerle başvuruların olması üzerine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafındansüt dağıtımı yapılan bütün illerden süt örnekleri alınarak ayrıntılı fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizlere tabi tutulmuştur.
Bugüne kadar örneklerin hiç birisinde hastalık yapıcı mikroorganizma ya da bakteri toksinine (Stafilokok enterotoksini) rastlanmadığına dair veriler mevcuttur. Fiziksel özellikleri uygun olmadığı bildirilen Sivas ili süt örnekleri hem Sağlık Bakanlığı, hem de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı laboratuvarlarında incelenmiş; hastalık yapıcı mikroorganizma ya da bakteritoksini ve diğer toksik maddeler yönünden hiçbir olumsuzluğa rastlanmamıştır.
Sivas ili süt örneklerinde hastalık yapıcı olmayan (saprofit) mikroorganizmaların bulunması nedeniyle örnekler sterilite şartlarını sağlamadığından; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca bu firmaya ait ürünlerin dağıtımı durdurulmuş ve bu firma dağıtım zincirinden çıkarılmıştır. Hastaneye başvuran çocuklarla ilişkili olarak, mevcut veriler gıda zehirlenmesini düşündürmemektedir. Ancak okul sütü programının tüm aşamalarınındikkatlice ve titizlikle ileri incelemelerine devam edilecektir. Sonuç olarak; Türkiye'de süt tüketiminin sınırlı olduğu göz önüne alındığında, okul sütü programı sağlıklı nesillerin yetiştirilmesinde ve beslenme ile ilişkili muhtemel sağlık sorunlarının azaltılmasına katkı sağlayacaktır. Mevcut veriler ışığında, uygulamanın kesintiye uğratılmasını veya durdurulmasını gerektirecek bir durum tespit edilmemiştir."
Editör: TE Bilişim
