BÖCEK SOKMALARINA KARŞI İLK YAPILMASI GEREKENLER
Yaz mevsiminde özellikle tatilde ve piknik esnasında böcek sokması vakalarında artış yaşanıyor. Sıklıkla sivrisinek, kene, karaca, tahtakurusu, akrep sokmaları görülüyor. Özellikle alerjik bünyeye sahip olanları olumsuz olarak etkileyen böcek sokmaları, hayatı da tehdit edebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Mahmut Demirci, böcek sokmalarında yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.
Astımı olanları da tehdit ediyor
Böceklerin soktuğu yerde genellikle ağrı, şişlik, ısı artışı ve kızarıklık meydana gelmektedir. Bu normal bir reaksiyondur. Genellikle birkaç saat içinde düzelmektedir. İlerde alerjik reaksiyon gelişme riski düşüktür ancak sıfır değildir. Ancak hastada alerjik bir yapı varsa bu kızarıklık lokal olarak kalmamakla birlikte vücutta daha farklı reaksiyonlara neden olmaktadır. Böcek sokmaları alerjik bünyelerde bazen hayatı tehdit edebilecek türde tepki verebilmektedir. Özellikle alerjik, astımı olan veya ürtikere yatkın bünyelerde görülebilecek belirtiler şöyle sıralanabilir:
Yutkunma güçlüğü
Baş dönmesi
Nefes darlığı
Kalp ritminde düzensizlik
Baş dönmesi
Bulantı
Kusma
İshal
Ateş yükselişi
Sabunlu suyla ilk yardım
Eğer böcek sokmasından şüpheleniliyorsa, sokulan bölgenin hızlı bir biçimde sabunlu suyla temizlenmesi, varsa antiseptik bir solüsyonun o bölgeye sürülmesi gerekmektedir. Bu uygulama oluşabilecek enfeksiyonu engellemektedir. Enfeksiyon oluşmaması için o bölgenin sıkılmaması, çizilmemesi ya da kaşınmaması gerekmektedir. Ancak arı sokmalarında iğneyi çıkartmak için bu işlem yapılabilmektedir fakat bu da o bölgeyi tahriş etmeden yapılmalıdır. Bölgede şişme varsa buz veya soğuk kompres uygulanmalıdır. Bunun yanında sokma bölgesi el veya kol ise şişmeyi engellemek için o kısmı kalp seviyesinden yukarıda tutmalıdır.
Keneye kendiniz müdahale etmeyin
Kene; kahverengi, yassı ve oval şekilde bir dış parazittir. Kenelerin çoğunlukla bulunduğu yerler; hayvan barınakları ile hayvanların üzerleri, su kenarları ve otlaklar, gür otluk alanlar ve çayırlık alanlardır. Keneler, ısırdıkları anda virüsü bulaştırmaktadır. Kenenin tutunduğu yer bir süre sonra kızarıp kaşınmaya başlamaktadır. Keneyi kesinlikle elle çıkarmaya çalışmamalı çünkü bu kenenin zehrinin tüm vücuda yayılmasına sebep olmaktadır. Bu işlem bir sağlık kuruluşunda yapılmalıdır. Hastada kene ısırığından şüpheleniliyorsa ve ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal, halsizlik, kol/bacak/sırtta şiddetli ağrı ve iştahsızlık gibi belirtilerin görülmesi halinde derhal en yakın sağlık kurumuna götürülmelidir.
Kolonya, yoğurt, ayran etkili değil
Pek çok kişi böcek sokmasında kaşıntı olan bölgeye kolonya sürmektedir. Kolonya uygulaması o bölgenin tahriş olmasına neden olabilmektedir. Böcek sokması zehirlenmelerinde yoğurt yemek ya da ayran içmek gibi uygulamaların etkisi olmamaktadır. O bölgenin enfeksiyon kapmasını engellemek ilk yapılacak şey olmalıdır.
Valizinizde olması gerekenler
Tatil bölgelerinde böcek sokmaları daha fazla meydana gelmektedir. Bu nedenle kişilerin tatile hazırlıklı gitmesi gerekmektedir. Tatile gidecekler valizlerine antiseptik solüsyonlarını, alerji şuruplarını ya da tabletlerini, açık bölgelere uygulanabilecek böcek kovucu ürünlerini koymalıdırlar. Ayrıca valizlere antihistaminik ve topikal steroid kremler de eklenmelidir. Piknik alanlarında giyim tercihleri değiştirilmelidir. Örneğin bu bölgelerde pastel tonlar tercih edilmelidir.
