Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Pazarlama ve Dış Ticaret Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Rıza Karacan’ın üniversitelerde okutulmak üzere kaleme aldığı 708 sayfalık “Çevre Ekonomisi ve Politikası” isimli kitabı İzmir ve Türkiye’nin çevre karnesini çarpıcı rakamlarla ortaya koydu. Uluslararası organizasyonlar, yabancı kaynaklar ve ülkemizde yapılan çalışmalardan yararlanılarak oluşturulan kitapta Türkiye’nin ekolojik ayak izi ve ölçümü konusunda gelinen son noktanın yanı sıra şehirlerin çevre, ekonomi ve sosyal performansları ile yaşam kalitesine yer verildi.
Türkiye’nin üç büyük mega kenti arasında yer alan İzmir’in ekonomik, sosyal ve çevre performanslarına göre belirlenen sürdürülebilirlik endeksiyle Türkiye ortalamasının üzerinde yer aldığını belirten Karacan kentin çevre karnesini de değerlendirdi:
"İzmir, doğal varlıkları, arıtma kapasiteleri ve enerji verimliliği ile belirlenen çevre performansıyla tüm iller arasında birinci sırada bulunuyor. Türkiye’nin yaşam kalitesi en yüksek ilk 5 illeri arasında İzmir, Ankara,Antalya, Muğla ve İstanbul yer alıyor. Ege Bölgesi’nde Afyonkarahisar, Denizli, Kütahya, Manisa, Muğla’da hava kirliliği, İzmir, Uşak’ta atıklar, Aydın’da su kirliliği birinci öncelikli çevre sorunu."
Karacan'a göre; İstanbul ekonomide iyi, çevrede sınıfta kaldı. Türkiye'nin megakenti için Karacan'ın değerlendirmesi işe şöyle:
"İnsan sermayesi, emek piyasası, ulaştırma ve haberleşme gibi ekonomik performansta üst sıralarda yer alan İstanbul ve Kocaeli gibi iller çevre boyutunda sırasıyla 10 ve 34’üncü sırada iken; barınma, kadın-erkek eşitliği, eğitim düzeyi gibi kriterlerle belirlenen sosyal boyut ölçeğine göre de sırasıyla 3’üncü ve 5’inci sırada. Ekonomik boyutta açık ara önde olan İstanbul yaşam kalitesi endeksinde 5’inci sırada yer alıyor. Ekonomik gelişmişlikte ilk onda yer alan Antalya, Denizli ve Tekirdağ bu gelişmişliklerini sosyal ve çevre boyutlarına taşıyamamış illerimiz arasında. Türkiye’de atıkların oluşturduğu sorunların en temel nedeni düzensiz depolamadır."
TÜRKİYE'NİN EKOLOJİK AYAK İZİ KARNESİ KÖTÜ
Ege Üniversitesi Yayınları’ndan çıkan ve Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinde okutulan kitapta Türkiye’de ekolojik limit aşımı yaşandığına dikkat çeken Prof. Dr. Karacan, “Ekolojik ayak izi tükettiğimiz doğal kaynakların yeniden üretimi, oluşan atıkların geri kazanımı için ne kadar kara ve su sahasına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyan bilimsel bir ölçüdür. Yapılan son araştırmalar Türkiye’nin 154 ülke içinde ekolojik ayak izi büyüklüğü sıralamasında 63’üncü sırada, biyolojik kapasite sıralamasında ise 153 ülke içinde 82’inci sırada yer aldığını göstermektedir. Bu rakamlar Türkiye’de ekolojik limit aşımı yaşadığını göstermektedir. Tüketim düzeyimiz ise dünya genelinde kişi başına düşen doğal kaynak kapasitesinin yüzde 50 üzerindedir. Tüm bu sonuçlar doğa koruma politikalarımızı daha çok güçlendirmemiz gerektiğini göstermektedir” dedi.
Editör: TE Bilişim